VIP-team Yulius. Dat is de nieuwe naam voor het voormalige Yulius Eerste Psychose-team (YEP). Met deze nieuwe naam blijft het werk van het team duidelijk herkenbaar voor cliënten, ouders, verwanten, verwijzers en andere doelgroepen. Psychiater Gunnar Faber en verpleegkundig-specialist Rene van Rossen leggen uit waar Vroege Interventie Psychose (VIP) voor staat en waarom is gekozen voor de naamsverandering.

Samen hebben Gunnar en Rene zo’n tien jaar geleden het team voor cliënten met een eerste psychose opgericht. Rene: “We waren toentertijd een van de eerste teams, het concept was nog niet landelijk bekend. We kozen toen voor de naam YEP. Inmiddels is landelijk de term VIP ingeburgerd geraakt: Vroege Interventie Psychose. Om goed herkenbaar te blijven, hebben we besloten om voortaan de benaming te gebruiken die nu dus algemeen gehanteerd wordt. In de sector weet iedereen waar de afkorting VIP voor staat.”

Hoog risico
Het VIP-team behandelt cliënten in de leeftijd van 15 tot 35 jaar met een eerste psychose of een hoog risico hierop. Voor de groep met een extreem hoog risico op een psychose is binnen het VIP-team Yulius ook een programma voor Early Detection and Intervention (EDI). Gunnar: “Daarbij gaat het om vaak jonge cliënten die nog geen psychose hebben ontwikkeld, maar die op basis van een vragenlijst wel een hoog risico lijken te lopen. Dat kan bijvoorbeeld doordat zij familiair zijn belast of omdat zij al bepaalde klachten hebben.”

Voor de cliënten van het VIP-team is de leeftijdsgrens gesteld op 35 jaar, zegt Rene. “Deze leeftijdsgrens is niet hard, maar het blijkt dat een eerste psychose op latere leeftijd vaak een andere, lichamelijke oorzaak heeft.” 

Chroniciteit voorkomen
“We behandelen vanuit Dordrecht, Barendrecht en Gorinchem zo’n 140 unieke cliënten per jaar in de regio’s Zuid-Holland Zuid en het zuidelijk deel van Rotterdam-Rijnmond. Wellicht dat we in de toekomst ook Rotterdam-Noord kunnen bedienen. Bij cliënten met een verhoogd risico proberen we een psychose te voorkomen of ervoor te zorgen dat ze beter daarop zijn voorbereid. Bij de cliënten met een eerste psychose zijn de behandelingen voornamelijk gericht op het voorkomen van chroniciteit of om te voorkomen dat de psychose zich ontwikkelt tot een epa, een ernstige psychiatrische aandoening,” legt Gunnar uit. “Van alle cliënten die een eerste psychose hebben ontwikkeld, hoeven we uiteindelijk maar tien tot vijftien procent door te verwijzen naar een intensieve behandeling voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen, bijvoorbeeld naar een FACT-team (Flexibele Assertive Community Treatment). We scoren gelukkig ook laag op het aantal suïcides. En veel van onze jonge patiënten kunnen na behandeling gewoon weer naar school en hun sociale rollen invullen”.

Samenstelling team
Patiënten met een eerste psychose komen bij het team binnen via de klinieken van Yulius, de crisisdienst, huisartsen, de polikliniek of andere verwijzers. De EDI-patiënten kloppen veelal via de poliklinieken van Yulius aan bij het VIP-team. Op dit moment bestaat het VIP-team – inclusief Gunnar en Rene – uit twee psychiaters, één verpleegkundig specialist, één verpleegkundige, een maatschappelijk werker, een psycholoog, een systeemtherapeut en een contextueel therapeut. “En we zijn nog op zoek naar ervaringsdeskundigen en een collega uit de verslavingszorg,” zegt Gunnar.

Voldoening
Zelf hopen Gunnar en Rene nog jaren bij het VIP-team te werken. Rene onderstreept: “Je hebt te maken met zowel jongeren als jongvolwassenen. Dat is uniek en erg afwisselend. En bij het overgrote deel van de cliënten kun je de behandeling op een gegeven moment afsluiten. Met een stabiele levenswijze kunnen zij weer een normaal leven leiden, waarbij zij zich verder kunnen ontplooien. Dat geeft heel veel voldoening!”